Zonnepanelen bij Schaduw: Bomen + Opbrengsten

Zonnepanelen hebben voldoende zonlicht nodig. Liggen zonnepanelen een (groot) deel van de dag in de schaduw dan heeft dit een nadelig effect op de prestaties en dit wil je natuurlijk voorkomen.

In deze gids lees je meer over waarom schaduw slecht is voor je zonnepanelen en wat je kunt doen wanneer (sommige) panelen een deel van de dag in de schaduw liggen.

Waarom is schaduw slecht voor zonnepanelen?

In de meeste gevallen zijn zonnepanelen in serie geschakeld:

• Dat betekent dat de stroom die uit het eerste paneel komt vervolgens door het tweede paneel loopt en dan door het derde paneel enz.
• Is er sprake van (tijdelijke) schaduw op één paneel, dan loopt er niet alleen minder stroom door dit paneel maar leveren ook de andere in serie geschakelde zonnepanelen minder stroom.

Nu is het zo dat een klein beetje schaduw gedurende de ochtend en avond niet veel effect heeft op de elektriciteitsopbrengst per uur.

Liggen de zonnepanelen echter langere tijd in de schaduw dan is het verlies aan opbrengst wel duidelijk merkbaar.

Wat is het vermogensverlies van zonnepanelen bij schaduwmomenten?

Als je het verlies aan opbrengst omzet in cijfers ligt het verlies bij schaduwval tussen de 10% – 25% per jaar.

Het vermogensverlies bij schaduwval verschilt wel per type zonnepaneel en PV-paneel merk. Vandaar de 15% marge.

Vraag advies aan zonnepanelen specialisten over welke opstelling van de panelen het meeste opleveren. Vraag hier gratis offertes aan.

Schaduwmomenten

Heb je zonnepanelen op je dak die minder goed presteren doordat ze veel in de schaduw liggen dan is het goed om te kijken naar het aantal schaduwmomenten op de dag.

Kortdurig schaduw

Is er alleen schaduw op een bepaald tijdstip aanwezig dan is er geen sprake van een groot probleem. De stand van de zon wisselt gedurende de dag en na een tijdje verdwijnt de schaduw ook weer.

Op de momenten dat de dagen weer korter worden valt er ook minder zon op de panelen, maar ook dit is geen reden om extra maatregelen te treffen.

Langdurig schaduw

Is er echter sprake van langdurige schaduw gedurende de dag dan zijn er mogelijkheden om te zorgen dat je zonnepanelensysteem minder nadelige gevolgen heeft van de schaduw.

Verschil in schaduw op de zonnepanelen in de winter en zomer

Je moet ook rekening houden met het verschil in zonnestand in de winter of juist in de zomer. In de zomer staat de zon hoger dan in de winter.

Hierdoor kunnen bijvoorbeeld objecten in de winter wel voor schaduwval zorgen op de PV-panelen en in de zomer niet.

Bypass diodes

Hoe zit het eigenlijk met bladeren die op je dak vallen en tijdelijk op één of meerdere zonnepanelen blijven liggen?

Blokkeren deze nu de opwekking van stroom? Het antwoord is (gelukkig) nee.

• Zonnepanelen zijn namelijk voorzien van bypass diodes (omleidings-diodes) die de stroom omleiden. Is de stroom ergens geblokkeerd dan zorgt de bypass-diode ervoor dat er een alternatieve route is voor de stroom. Op deze manier kan de stroom toch doorstromen.
• Hierdoor valt het zonnepaneel niet volledig stil en blijven de andere cellen gewoon hun werk doen.
• Bypass diodes beschermen je systeem dus tegen kortstondige schaduw zoals die voorkomt bij losse bladeren of wanneer vogels tijdelijk even plaatsnemen op je zonnepanelen.

Waarop moet je letten als je zonnepanelen laat leggen?

Voordat je zonnepanelen laat plaatsen is het goed om eerst te kijken naar eventueel aanwezige schaduwobjecten die het zonlicht belemmeren.

Schoorsteen: Een schoorsteen zal een schaduw op je dak werpen die zo tussen de 50 centimeter en 100 centimeter zal liggen. Het is dan ook niet verstandig om op deze schaduwrijke plek zonnepanelen te laten installeren.

Houd in dit geval de afstand van 50 tot 100 centimeter naar onder op je dak aan als lege plek. Daar de schaduw alleen naar beneden valt, is het niet nodig om een straal van deze afstand rondom je schoorsteen aan te houden.

Dakkapel: Bij de aanwezigheid van een dakkapel is het vaak ook lastig om op die kant van je dak zonnepanelen te laten leggen.

De ruimte onder de dakkapel is meestal te beperkt voor zonnepanelen en alleen boven de dakkapel is er doorgaans niet genoeg ruimte om alle
zonnepanelen te plaatsen.

Een mogelijkheid is om links of rechts van de dakkapel en eventueel deels boven de dakkapel zonnepanelen te plaatsen. Is dit niet mogelijk dan zal je uit moeten wijken naar een andere plaats.

Als je dakkapel stevig genoeg is kun je ook overwegen om op je dakkapel zonnepanelen te laten plaatsen.

Laat een zonnepanelen specialist bepalen of je dakkapel geschikt is voor zonnepanelen. Vraag hier gratis zonnepanelen offertes aan.

Bomen: Heb je hoge bomen rondom je huis dan kunnen deze een grote belemmering vormen voor je zonnepanelen. De bomen moeten gesnoeid worden om te voorkomen dat er teveel schaduw op het dak komt.

Schaduw door de buren

Heb je zonnepanelen liggen en je buren laten een opbouw plaatsen? Dit kan zorgen voor schaduw. Als de buren een vergunning krijgen kun je bezwaar maken, maar in de praktijk weegt de opbrengstverlies vaak niet zwaar genoeg.

Overleg met de buren hoe je de schaduwval op je panelen zo klein mogelijk houdt.

Hoe los je verlies op bij zonnepanelen in de schaduw?

Gelukkig zijn er meerdere manieren om het opbrengstverlies van zonnepanelen die in de schaduw liggen op te lossen.

1. Kies voor een zonnepanelensysteem met micro-omvormers (parallel systeem)

Micro-omvormers worden ook wel micro-inverters genoemd en zetten gelijkstroom in wisselstroom om voor direct gebruik en het net.

Een micro-omvormer – de naam zegt het al – is klein en zit direct bij de zonnepanelen op je dak.

De meeste zonnepanelen systemen hebben een centrale omvormer, die minder goed kan omgaan met schaduw op individuele panelen.

Waarom zijn micro-omvormers gunstig bij een schaduwrijk dak?

• Een micro-omvormer zorgt dat niet alle panelen slecht presteren als er schaduw valt op één paneel, zoals dit wel het geval is bij een serie-geschakeld systeem.
• Bij dit systeem krijgt elk individuele zonnepaneel een kleine omvormer die gelijkstroom omzet in wisselstroom.
• Een systeem met micro-omvormers wordt ook wel een parallel-geschakeld systeem genoemd. Het is duurder dan een serie-geschakeld systeem, omdat elk paneel een micro-omvormer nodig heeft.
• Micro-omvormers werken als optimizer én omvormer, waardoor je geen centrale omvormer meer nodig hebt.

2. Kies voor zonnepanelen met optimizers

Net als bij micro-omvormers hebben ook panelen met power optimizers geen last van elkaars schaduw.

• Een optimizer wordt tussen het zonnepaneel en de omvormer geplaatst.
• Over het algemeen krijgt ieder zonnepaneel een eigen optimizer, maar er zijn ook systemen waarbij er twee zonnepanelen op één optimizer zijn aangesloten.
• De zonnepanelen zijn hierbij nog steeds in serie geschakeld. Een systeem met (SolarEdge) power optimizers is goedkoper dan die met micro-omvormers.

Met optimizers haal je de maximale opbrengst uit een paneel. Ook kun je ieder afzonderlijk paneel monitoren, zodat je kunt ingrijpen wanneer een paneel slechter presteert. Bij dit systeem heb je wel een centrale stringomvormer (die bijvoorbeeld in je schuur, garage of bijkeuken hangt).

3. Kies voor een omvormer met meerdere MPP-trackers

Een omvormer zorgt ervoor dat de geproduceerde gelijkstroom van zonnepanelen omgezet wordt in bruikbare wisselstroom die nodig is om bijvoorbeeld je elektrische vloerverwarming of warmtepomp te laten werken.

Een omvormer is voorzien van een regelaar, dit wordt de MPP tracker genoemd. MPP staat voor Maximum Power Point. Voor een maximale prestatie van de installatie zoekt de MPP tracker continu naar de optimale verhouding van spanning en stroom.

Door een omvormer met meerdere MPP trackers te gebruiken, kun je de groep met zonnepanelen die in de schaduw komen op een aparte MPP tracker aansluiten.

Op deze manier hebben de andere zonnepanelen geen last van de schaduw.

4. Verwijderen van het object dat schaduw veroorzaakt

Een andere oplossing is om het object dat schaduw veroorzaakt te verwijderen. Komt de schaduw bijvoorbeeld van een boom of een vlaggenmast die in je eigen tuin staat, dan kun je overwegen deze weg te halen.

Dit is de meest goedkope en effectieve oplossing om het probleem van schaduw op te lossen.

5. Plaatsing van de zonnepanelen aanpassen

Is er sprake van een groot dakoppervlak dan kun je de plaatsing van de zonnepanelen aanpassen naar die plekken waar geen schaduw is.

Ook kun je ervoor kiezen om een kleinere installatie aan te schaffen. Een zonnepanelen specialist kan voor je berekenen wat in jouw geval de meest rendabele oplossing is.

6. Minder panelen in het systeem

Een andere mogelijkheid is om een lager aantal zonnepanelen te plaatsen. Stel: twee zonnepanelen zouden een groot aantal uren in de schaduw liggen. Je kunt er dan voor kiezen om het totale aantal gewenste panelen met twee te verminderen zodat deze twee panelen niet de opbrengst beperken van alle andere zonnepanelen.

Dit is vooral een optie als je geen extra kosten wilt maken, zoals die voor de meeste hierboven genoemde oplossingen nodig zijn.

Ook dit is weer een mogelijkheid waarbij een zonnepanelen specialist een berekening voor je kan maken of dit wel een goede oplossing is, of dat je toch beter voor een andere oplossing kunt kiezen.

Panelen met een hoog vermogen

Je kunt bij een kleiner dakoppervlak kiezen voor zonnepanelen met een hogere Wattpiek, bijvoorbeeld van 400 Wp of 500 Wp. Deze panelen zijn wat groter en prijziger, maar leveren wel meer op per m².

Zonnepanelen offertes aanvragen

Wil je ook graag zonnepanelen laten installeren? Laat je vooraf goed adviseren door zonnepanelen specialisten over wat voor jouw situatie het meest geschikte systeem is.

Vraag nú gratis en vrijblijvend zonnepanelen offertes aan.